divaneh

همیشه فکر می کردم که آدمهای زمان قدیم بسیار خوشبخت تر از ما بودند. حسد می بردم به زندگی ساده در آن زمانها که مردم هوای پاک را استنشاق می نمودند و از طریق کشت زمین و چراندن بزوگوسفندان گذران می کردند. نه مثل ما گرفتار رژیمی خون آشام بودند و نه مجبور بودند به اراجیف آخوندها گوش کنند. چه زندگی خوبی که انسان با سرزدن خورشید و آواز خروس سرود خوانان به سر کشت برود و با غروب آن با بدنی خسته اما ورزیده به خانه باز گردد و با اشتهای تمام از غذاهای طبیعی و استراحت پس از آن لذت ببرد. این قبطه خوردن به مردم روزگار باستان ادامه یافت تا چند روز پیش که وندیداد اوستا را مطالعه می کردم و متوجه شدم که زندگی در دوران باستان هم خالی از دردسر نبوده و آن هم به مرحمت آخوندهای زرتشتی مشکلات خودش را داشته. قابل تذکر است که وندیداد هیچ ربطی با زرتشت بزرگ ، فلسفه خردمند و سروده های زیبای او ندارد و سالها پس از او به وسیله روحانیون زرتشتی نوشته شده و قسمتی از اوستا را تشکیل داده است.

آنچه در اینجا آمده بخش دهم از فرگرد هشتم وندیداد است که از کتاب اوستا به تصحیح جلیل دوستخواه نقل شده است و در مورد ناپاکی حاصل از برخورد با مردار در جایی دور ( جایی که آخوندی برای پاک نمودن شخص در دست نیست) و راه پاک نمودن شخص است. حال تصور کنید حال آدم بیچاره ای را که در بیابان پایش به لاشه ای برخورد کرده و ناپاک شده و در آن دستپاچگی و این طرف و آن طرف دویدن احتمالاَ هم پایش در جوی آب خواهد رفت و هم به شاخ و برگ درختان برخورد خواهد کرد.

------------------------------------------

ای دادار جهان استومند! ای اهوره مزدای اشون!

آیا کسی که در جایی دور، در بیابانی با مرداری برخورد یابد، می تواند پاک شود؟
* - * - * - *

اهوره مزدا پاسخ داد:

ای سپیتمان زرتشت!

آری او می تواند پاک شود.

چگونه چنین تواند شد؟

هر گاه سگان یا پرندگا ن مردار خوار "نسو" را پیش از آن زده باشند، او باید تن خویش را سی بار با گمیز بشوید و سی بار با دست خشک بمالد و هر بار از سر خویش آغاز کند.

... اما اگر سگان یا پرندگان مردار خوار هنوز "نسو" را نزده باشند، او باید تن خود را پانزده بار با گمیز بشوید و پانزده بار با دست خشک بمالد.

... آنگاه باید هزار گام بدود تا در راه خویش به کسی برخورد و به بانگ بلند بدو بگوید:

"این منم در اینجا؛ کسی که بی هیچ گونه آهنگ گناه در اندیشه و گفتار و کردار، به مردار برخورده است و می خواهد پاک شود."

اگر آن مرد به پاک کردن وی نکوشد، یک سوم از گناه وی بخشوده می شود.

... پس باید هزار گام دیگر بدود تا به مردی برخورد.

اگر آن مرد به پاک کردن وی نکوشد، نیمی از گناه وی بخشوده می شود.

... سپس باید هزار گام دیگر بدود تا به مردی برخورد.

اگر آن مرد به پاک کردن وی نکوشد، همۀ گناه وی بخشوده می شود.

پس آنگاه باید چنان بدود تا به جایی آباد – خانه ای یا روستایی یا شهری – برسد و به بانگ بلند بگوید:

"این منم در اینجا؛ کسی که بی هیچ گونه آهنگ گناه در اندیشه و گفتار و کردار، به مردار برخورده است و می خواهد پاک شود."

اگر مردمان آنجا به پاک کردن وی نکوشند، او باید تن خویش را با گمیز و آب پاک کند و از آن پس پاک می شود.

* - * - * - *

ای دادار جهان استومند! ای اشون!

اگر او بر سر راه خویش به آبی برخورد و تاوان گناه آلودن آب بر او روا گردد، پادافرۀ گناهش چیست؟

اهوره مزدا پاسخ داد:

چهار صد تازیانه با اسپهه-اشترا ، چهار صد تازیانه با سروشو-چرن.

* - * - * - *

ای دادار جهان استومند! ای اشون!

اگر او بر سر راه خویش به درختانی برخورد و تاوان گناه آلودن آتش بر او روا گردد، پادافرۀ گناهش چیست؟

اهوره مزدا پاسخ داد:

چهار صد تازیانه با اسپهه-اشترا ، چهار صد تازیانه با سروشو-چرن.

* - * - * - *

این است پادافره و تاوان گناه کسی که بدین فرمان تن در دهد؛ اما کسی که از آن سرباز زند، بی گمان جای او کنام دروج باشد.

---------------------------------------

اسپهه-اشترا: گونه ای تسمه یا تازیانه. احتمالاَ تازیانه ای که بدان اسب را به تند تاختن بر می انگیخته اند.

پادافره: پاداش / مجازات

سروشو-چرن: چوبدستی که پیشوایان دین برای تنبیه گناهکاران در دست می گرفته اند.

گمیز: شاش گاو. قابل توجه است که از ادرار در بسیاری نقاط دیگر نیز برای ضد عفونی کردن استفاده می شده است.

نسو: دیوی که بر پیکر مردگان فرمان می راند. در اینجا احتمالاَ مترادف با جسد است.

دروج: دوزخ