بت پرستی

افراد را با دید باز بنگریم تا بتوانیم نیکی ها و بدی های آنها را ببینیم و عاقلانه قضاوت کنیم


Share/Save/Bookmark

بت پرستی
by deev
17-Feb-2011
 

من به عنوان یک ایرانی مثل هر ایرانی دیگر در برخوردم با هم میهنانم گاهی نکاتی را میبینم که جای سخن فراوان دارند و تا کنون یکی از بارزترین مشکلاتی که در میان جامعه ایرانیان با آن روبرو شده ام علاقه بی اندازه ما به بت سازی و بت پرستی است که البته این امر تنها منحصر به ایرانیان نیست ولی پس از سالها زندگی در آمریکا برایم فرق بین ما و غربی ها در این روند آشکار شده.

در جامعه ایرانی ستایش بی پایه افراد به دلایل گوناگون امری عادی و روزمره است همانند احترام بیجا به یک حاجی یا دکتر هر چند اگر رفتارشان سزاوار احترام نباشد و یا انتظار رفتار شایسته از این افراد صرفا به خاطر مدرک تحصیلی و زیارت حج. سرچشمه این موارد را میتوان در این باور یافت که برای ایرانیان احترام برخی افراد واجب شمرده میشود و افراط ما در این امر چنان است که حتی همسر یک پزشک را هم خانم دکتر خطاب میکنیم و بسیاری هستند که از دیگران توقع احترام دارند و این در حالی است که در آمریکا افراد احترامشان را بر اساس رفتارشان کسب میکنند و احترام گذاردن به دیگران هرگز امری واجب و اجباری نیست که توقعی در کار باشد. وقتی ما بدون دلایل کافی به افراد احترام میگذاریم و آنها را بزرگ میکنیم منطق را کنار گذاشته و توانایی قضاوت عادلانه را در موردشان از دست میدهیم که این نخستین گام بت سازیست.

قبل از ادامه سخن خوب است معنی واضحی از بت داشته باشیم - بت کسی است که به هر دلیلی دارای شهرت و مورد ستایش مردم است - او میتواند ورزشکار - دانشمند - سیاستمدار - هنرمند - سرمایه دار یا زیبا باشد و یا کاری انجام داده باشد که دیگران قادر به انجامش نبوده اند ولی هر چه است او به دلیلی مشهور و مورد احترام مردم است. تا این حد مفهوم بت جهانگیر است و همه مردم دنیا شخص مشهوری را دوست دارند ولی در جامعه ایرانی این دوست داشتن گاهی چنان شدت میگرد که از مرز ستایش گذشته و بیشتر به پرستش شباهت پیدا میکند به گونه ای که افراد بت پرست دیگر قادر به دیدن کاستی ها و نقاط ضعف بت دلخواهشان نیستند و کورکورانه هر چه از او میبینند را ستایش میکنند و این پرستش در فرهنگ ما بیشتر از غرب رواج دارد.

یکی از بهترین خصوصیات رایج در جامعه آمریکا سیستم «مریتاکراسی» است که میتوان آنرا لیاقتسالاری یا شایسته پسندی نامید که در کاربرد آن کسانی که لیاقت و شایستگی بیشتری در انجام وظایغشان نشان میدهند ترقی بیشتری میکنند و این پیشرفت بر پایه توانایی شخصی آنهاست و نه بر اساس قدرت مالی خانوادگی و موقعیت اجتماعی و حزبی و مذهبی و غیره.

بتهایی که بر اساس لیاقتسالاری ساخته میشوند برای رسیدن به درجه ستایش شدن زحمت بسیاری میکشند از جمله ورزشکارانی همانند کوبی براینت یا هنرمندانی از قبیل مایکل جکسون که پیش از بت شدن سالهای درازی را در پیشبرد حرفه خود پشت سر گذارده و تنها با عزم و تلاش بیکرانشان توانستند به جایگاهی برسند که مردم از آنها بت بسازند و این دو مثال را به این دلیل انتخاب کردم که هر دو مرتکب خطاهایی هم شده اند که طرفداران معمولی علیرقم ستایش کارنامه حرفه ای آنها هنوز قادر به دیدن این خطاها هستند ولی کسانی که آنها را پرستش میکنند خطاها را به نحوی کتمان میکنند و ما ایرانیان در اینگونه چشمپوشیها از غربیها کوشاتر هستیم.

جای آن دارد که گفته شود گرچه در آمریکا راه لیاقتسالاری باز است ولی هنوز ترقی بر پایه پول و موقعیت خانوادگی هم رایج است لذا هنوز افرادی از قبیل جرج دبلیو بوش و پاریس هیلتون هم هستند که فقط به خاطر پول و نام خانوادگیشان به جایی رسیده اند ولی اینکه آمریکا را «سرزمین موقعیتها» مینامند خالی از حکمت نیست زیرا برای افرادی که شایستگی و پشتکار از خود به خرج میدهند راه ترقی بسته نشده و یک فرد دلیر و پرتلاش بی توجه به رنگ پوست و قدرت مالی خانواده اش میتواند حتی به مقام ریاست جمهوری برسد کماکان که پرزیدنت اوباما جانشین کسی شد که با استفاده از شهرت و قدرت پدرش به این مقام رسیده بود.

بعضی از بتها تصادفی ساخته میشوند به عنوان مثال «کاپیتان سالنبرگر» خلبان هواپیمایی که با موفقیت در فرود هواپیمایش بروی رودخانه هودسون جان مسافرانش را نجات داد یا «وائل غنيم» کارمند گوگل در مصر که بازداشت و رهایی اش یکشبه او را تبدیل به چهره مبارزات مردمی کرد و یا شادروان ندا آقاسلطان که با ریخته شدن خونش آزادیخواهی ایرانیان و خشونت ناجوانمردانه حکومت اسلامی را به چشم جهانیان آشکار ساخت و اینگونه بتها هرگز به دنبال شهرت نبودند ولی سرنوشتشان چنین رقم خورد که سزاوار ستایش مردم واقع شدند و گرچه ممکن است از کارنامه پر قدمتی بهرهمند نباشند ولی وزن همان یک عمل بزرگ آنها به اندازه کارنامه ای پربار شایسته ستودن است.

برای تشخیص بهتر درد بت پرستی جامعه ایرانی باید فرق بین بت سزاوار و بت کاذب را واضح کنیم لذا بجاست کسانی را که با لیاقت کارنامه خود به مقام ستایش رسیده اند را «قهرمان» و آنهایی را که بدون کارنامه شایسته ای ترقی کرده اند را «بت پوشالی» بنامیم پس به عنوان مثال میتوان شیرین عبادی را قهرمان ولی رضا پهلوی را بت پوشالی خواند زیرا بانو عبادی از طریق لیاقتسالاری و تنها به خاطر کارنامه مملو از تلاش بی وقفه اش شهرتش را کسب کرده ولی شاهزاده از طریق خویشاوند سالاری و نام پدرش مطرح است.

در ماه گذشته مقاله انتقاد آمیزی از چند بت نوشتم و در پیامد آن دشنام ها و برچسبهای بسیاری شنیدم که مرا بر این واداشت تا از خودم بپرسم چرا علیرقم آنکه میدانستم افراد متعصب به هنگام ناتوانایی در مقابله با مدرک و منطق به ترفندهای کودکانه دستاویز میشوند هنوز به نوشتن چنین گلایه ای تن در دادم و چرا برای خودم درد سر تراشیدم و تنها دلیلی که یافتم بیزاری ام از بت سازی و بت پرستی کاذبی بود که آنرا خطرناکترین درد گرینبانگیر جامعه ایرانی میبینم چرا که ساختن بت کاذب از چهره ناشناس خمینی بود که ما را به چنین روزگاری گرفتار کرد چون خمینی شایستگی رهبری را نداشت ولی بی بی سی چنان ستاره ای از او ساخت که بت پرستان عکسش را در ماه دیدند لذا برای گریز از چنین گزندی باید راه حلی بیابیم که آن ترویج لیاقتسالاری و شایسته پسندی است.

چیزی که باید درباره تمامی بتها چه راستین و چه پوشالی در نظر گرفت محور عمل هر بت است که باید در راستای زمینه تجربه اش ثابت بماند به عنوان نمونه اگر آرنولد در پرورش اندام یا هنر پیشگی بتی نامدار است نباید از او انتظار فرمانداری پر باری را داشت و اگر خمینی در رشته فقه اسلامی نامدار است نمیبایستی از او انتظار زمامداری معقولانه ای میداشتیم و این اشتباه ماست اگر از یک مکانیک خوب اشعار ارزنده و از یک شاعر خوب تعویض موتور بخواهیم زیرا باید بدانیم که کار را به کاردان بسپاریم.

این روزها در داخل ایران تنها دو چهره مطرح هستند که من از هیچکدامشان دل خوشی ندارم زیرا یکی حزب اللهی است و دیگری آخوند ولی چیزی که برایم قابل ستایش است دلیری آنها در رودررویی با حکومت ظالم است چون هم موسوی و هم کروبی میتوانستند به آسانی پولی از بیت رهبری به جیب بزنند و صدایشان را ببندند ولی علیرقم فشارهای همه جانبه کوتاه نیامده اند و امروز در آستانه فراخوان جسورانه راهپیمایی ۲۵ بهمن شاهد این دلاوری هستیم که هر دو بار گرانی بر دوش دارند زیرا تا پیروزی نهایی خطر جانی بیش از پیش تهدیدشان میکند و کروبی حتی با جرات اعلام کرده که «آماده پرداخت هر هزینه ای هستیم»

یکی از نکاتی که در کاربرد لیاقتسالاری باید به خاطر سپرد نگریستن به افراد با دید باز است تا بتوانیم نیکی ها و بدی های آنها را ببینیم و عاقلانه قضاوت کنیم پس هر چند من از آخوندها دل خوشی ندارم هنوز باید جنبه دیدن و ستایش استواری کروبی را داشته باشم و نکته دیگری را که باید در نظر گرفت این است که بتها موجودات فرا زمینی نیستند و مثل همگی انسانهای دیگر در هر نقطه زمانی میتوانند دچار اشتباهاتی شوند ولی کسانی که مبتلا به بت پرستی میشوند دیگر قادر به دیدن خطاهای بت مورد ستایششان نیستند زیرا برای آنها بت همانند دین مقدس شده و همانند دین دیگر قابل انتقاد نیست بنابرین افرادی که از شنیدن معایب شاه و مصدق و خمینی و رجوی و موسوی دلگیر و گریزان میشوند همه از یک درد مشترک رنج میبرند که باعث نابینایی ما گشته و راه رشد جامعه را بر ما مسدود کرده.

ما باید رو راست باشیم - شاه ایراد داشت - مصدق هم ایراد داشت - خمینی و رجوی هم صد چندان - موسوی و کروبی و رضا پهلوی هم ایراد دارند - اما همه آنها دارای نکات ارزشمندی هم هستند مثل من و شما - شاه خدمت زیاد کرد ولی دیکتاتور هم بود - مصدق خدمت زیاد کرد ولی کله شق هم بود - موسوی مردم را متحد کرده ولی دوران خمینی را طلایی میپندارد - خمینی هم شاعر خوبی بود هم جلاد خوبی - رجوی در شستشوی مغزی دادن در صدر جدول بهترین هاست ولی با صدام همخوابه شد - رضا پهلوی حرفهای زیبایی از دموکراسی میزند ولی تجربه عملی ندارد - کروبی دلیر ولی مذهبی است - خوبی و بدی را باید با هم دید - شاید هیتلر هم املت خوبی درست میکرد - همه خوبی و بدی دارند.

در پایان سخن یاد آور میشوم که تنها با سنجیدن درست کارنامه افراد میتوانیم انتظار معقولانه ای از نتیجه تلاش دست اندرکاران داشته باشیم و تنها با بینش شایسته پسندی میتوانیم از نتایج دلسرد کننده در آینده جلوگیری کنیم و راه را برای پیشرفت هموار کنیم - چنین تحولی را آرزومندم.

دوستان عضو سایت بالاترین لطفا رای بدهید

Original Article here

شایسته‌سالاری در ویکیپیدیا


Share/Save/Bookmark

Recently by deevCommentsDate
Billionaire
-
Oct 24, 2012
DeLaRaM (Feat Deev, EviN, Amin)
2
Sep 20, 2012
Man Yeh Jadu Garam
1
Sep 10, 2012
more from deev
 
deev

LOL @ Bankrupt Republican Dreams

by deev on

Mr. Kadivar, with monarchy abolished, former king buried in a foreign land and a lazy prince you should truly reexamine your odds before calling anyone's dreams bankrupt ;)

As for Farokhzaad's video you posted, a great singer/showman does not make a great political pundit, he bored me 2 minutes into it and I stopped after 3 minutes, perhaps you can find someone with more merit ;)

Lastly I speak English and Persian so please spare me the French, my apologies if it's a blow to your perceived sophistication and/or substitute filler for the lacking substance in your content.

Cheers


Darius Kadivar

Deev Jaan C'est Ce Là Oui ... ;0)

by Darius Kadivar on


I Rest My Case : 

Farrokhzad Harfe Tarikhi.wmv

But All the best to Your Bankrupt Republican Dreams ...

La ville de Prevost

 


deev

Nothing neutral here

by deev on

Mr. Kadivar,
I'm "against" all the bad trait in people and "for" all their good traits, that's not neutral at all, in fact it's very judgmental, I liked your admission to botparasti but with the famous quotes and your earlier replies in the "low point" thread I already knew it ;)

Rest of the good folks here, thanks for the kind words.
Cheers


aziz

Good writing but

by aziz on

Bots" really are world apart in how they affect other people's life. There are and have been "bots" that great many human being have paid heavy price for their "BOTNESS, if I can use it!" which you have given some good examples of it in Iran as well as abroad. On the other hand, there are some "bots" whether or not due to their charisma or effort have had minimal casualty.


norooz

Before the elections, I

by norooz on

Before the elections, I wrote, we need to promote presidential candidates that have impeccable records of standing for justice and serving the public. regardless of whom the government is forcing to choose. My choice was Shirin Ebadi.  I was also attacked, mostly by Pahlavi lovers. These Pahlavi lovers just can't live without a Pahlavi as their idol, while any other group can, if the system is just and fair. To Pahlavi lovers it is about namak and bone, not justice and etc.  The prove to that is their loyalty to Pahlavis despite their terrible records.  

I must also mention that Mubarak and his family's wealth has been estimated between 20 to 70 Billion Dollars. That is Egypt without any oil revenues. Shah was in power just as long, add to that the times Reza Shah was in power. That should give us some idea just how many billions this family stole from Iranians. Add to that many other crimes they committed. Then some here fall for their crocodile tears.

 


aghadaryoosh

دو کلام حرف حسابی‌ !

aghadaryoosh


نخستین گام همواره خود شناسیست, بسیار هوشمندانه نگاشتید, دست شما درد نکند .


Dirty Angel

idol worshipping is one thing, but

by Dirty Angel on

 constant imposition  of this psychotic mania of "diminished responsibility" onto others, is a fundamental desperate need of the "victim" "drug-addict". That's when the real trouble starts and becomes exceedingly dangerous.

It's so easy not to take any responsibility. Whether it be Britney Spears, Khamenei or Pahlavi or ginger biscuits or all gods of all almighties:  the bucks stops with them....

There are studies which connect this phenomena with varying degrees of schizophrenic behaviour. 

"If they chew you up, they still have to spit you out "


Roozbeh_Gilani

"هیتلر هم املت خوبی درست میکرد "

Roozbeh_Gilani


That was perhaps the best part of your blog.

The second best and funniest  part was the way you were praised by one of commenters to,  as if you were a... "bot"(no offence meant). So I guess you have a very good point!

But as a ghormeh sabzi loving, full blooded  Iranian, I have no "bots". I just believe in ideas.

 

"Personal business must yield to collective interest."


Maryam Hojjat

Deev, Great Topic

by Maryam Hojjat on

Needed much attention by Iranians who are suffering from the symtoms of BOTPARASTI.   Thanks for writing such a great article. 


Monda

خوبی و بدی را باید با هم دید

Monda


100Afarin Deev! It is so important to refrain from assigning Black or White values to our idols, yet so few can practice the concept in their real lives!

my baba used to tell me:

 هر وقت بت رو شکستی و توشو دیدی، لمس کردی و درک کردی، اون موقع میتونی‌ تصمیم بگیری که لیاقت بت بودن تو رو داره یا نه‌.

Thanks for writing this piece! 

 


kaspien

Why Neutral?

by kaspien on

Darius Kadivar: Why does one need to be neutral if they're not idol-worshipping?  I don't understand that line of reasoning.

 

Dear Deev, thanks for this piece of writing.  I don't think I can disagree with anything you've written.


Darius Kadivar

I'd rather be a "Bot Parast" than Conveniently Neutral

by Darius Kadivar on

"It is easy to be against, it is far more difficult to be for" 

- Darius KADIVAR, Blogger and "Shahollahi" (1965 - ?)

 

"Accept the things to which fate binds you, and love the people with whom fate brings you together, but do so with all your heart." 

-Marcus Aurelius, Roman Emperor ((26 April 121 – 17 March 180)

 

 

"Too often we enjoy the comfort of opinion without the discomfort of thought."

- John F. Kennedy, American President (May 29, 1917 – November 22, 1963)