در این قسمت که قسمت سی و هفتم مجموعه ی کارپردازان انگلیس در ایران است به معرفی چهل و دومین کارپرداز یعنی سید ابوالفضل تولیت می پردازیم

٤٢ - سید ابوالفضل تولیت

سید ابوالفضل تولیت فرزند حاج محمدباقر متولى‏ باشى بود.
//www.rasekhoon.net/mashahir/show/596392/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84/ [1]

خاندان متولّي باشي از سادات حسيني در جبل عامل لبنان و از احفاد سيد الساجدين مي باشند. سيد حسين و سيد محمد باقر متولّي باشي هر كدام در زمان هاي مختلف، مفتخر به خدمتگزاري آستان مقدّس بودند و از اجداد توليت محسوب مي شوند. آنان با مراجع عظام تقليد و علما و بزرگان قم مراوده داشتند و از اكرام و اعزاز آنها فرو گذاري نمي كردند
//books.masoumeh.com/html/10/15/2.php [2]

سید ابوالفضل تولیت عضو یکی از فعال ترین لژهای فراماسونری در ایران بود
Various Sources

سید ابوالفضل تولیت (زاده ۱۲۷۳ قم - درگذشت ۱۳۵۳ قم) نماینده قم در مجالس (یازدهم، دوازدهم و هفدهم) و تولیت حرم فاطمه معصومه در قم و بنیانگذار کتابخانه آستانه مقدس حضرت فاطمه معصومه بود.
وی بخش بزرگی از ثروتش را بنام همسرش در قالب بنیاد طاهر وقف امور خیریه کرد. مقبره وی در صحن حرم فاطمه معصومه قرار دارد.
از جمله فعالیت های بنیاد طاهر حمایت مالی دانشنامه تشیع بود در سالهای نخستین فعالیت آن (تا سال ۱۳۶۶) بود : ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
//fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84_%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA [3]

سیدابوالفضل تولیت فرزند حاج محمدباقر متولى‏باشى، متولد ۱۲۷۳ در قم. پدرش سال‏ها تولیت آستانه‏ى حضرت معصومه را بر عهده داشت؛ ضمناً از مال و مكنت هم بى‏بهره نبود. تولیت مطابق معمول زمان تحصیل كرد و تا زمانى كه پدرش حیات داشت، او را معاونت مى‏نمود. پس از مرگ پدر، متولى‏باشى شد و هوس وكالت به سرش افتاد. در ادوار یازدهم تا هفدهم وكیل مجلس بود. معذالك در دوره‏ى هفدهم، تولیت آستانه را از او گرفته و به سید محمد مشكوة واگذار كردند. او از جبهه‏ى ملى طرفدارى كرد و جزو طرفداران مصدق شد. پس از ١٣٣٢ مغضوب مقامات قرار گرفت. نه تنها دیگر به مجلس راه نیافت، بلكه دولت در امر تولیت مداخله كرد و او را مسلوب‏الاختیار نمود. از آن پس، كارش رسیدگى به املاك و مستغلات شخصى بود. پس از اجراى قانون اصلاحات ارضى، ناراضى‏تر شد. دولت برایش مشكلاتى تولید كرد و چندى نیز او را بازداشت كرد و تحت نظر قرار داد. سرانجام رفع تعرض از او شد و به زندگى عادى ادامه داد. حدود سن ٨٠ سالگى در قم درگذشت و در صحن آستانه مدفون گردید. از وى ثروت هنگفتى باقى ماند كه بخش نسبتاً معتنابهى از آن وقف امور خیریه است. بنیاد طاهر، كه ظاهراً به نام یكى از همسران محبوبش به نام «طاهره» نامگذارى شده است، در زمینه‏هاى علمى و فرهنگى فعالیت داشت.
//www.rasekhoon.net/mashahir/show/596392/%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%81%D8%B6%D9%84/ [4]

بنیاد طاهر بنیادی خیریه‌ بود که توسط سید ابوالفضل تولیت در سال ۱۳۵۳ جهت انجام تحقیقات مذهبی و امور خیریه تاسیس گردید و بنام همسرش طاهره «بنیاد طاهر» نامگذاری شد. هاشمی رفسنجانی اموال این بنیاد را در مبارزه باحکومت پهلوی موثر میداند. هاشمی رفسنجانی پیرامون تاسیس این بنیاد می‌گوید:«در آن زمان آقای تولیت، طرفدار مبارزه شده بود، ایشان فرزندی نداشت و اموال زیادی هم داشت. به فکر افتاد که اموالش را صرف حکومت اسلامی کند با اینکه آن موقع نمی‌دانستیم کی به پیروزی می‌رسیم. من با آقای فلسفی خیلی رفیق بودم. زمانی که ایشان به قم می‌آمدند در منزل تولیت بودند، من هم می‌رفتم و در آنجا با ایشان آشنا شده بودم. بعد از آن در قضیه کاپیتولاسیون زمانی که امام مرا برای جمع‌آوری مدرک به تهران فرستادند، آقای تولیت به ما کمک کردند و اسنادی به من دادند. بعد که دیدیم ماجرا لو نرفت، به ایشان اطمینان پیدا کردیم. از طرف دیگر برادر من در قم برای آقای تولیت پسته کاری می‌کرد. تولیت با من مشورت کرد که من می‌خواهم اموالم را وقف کنم، ولی نه به صورت وقفهای معمولی. می‌خواست مقداری را برای همسرش بگذارد. مقداری هم تا هست زندگی کنند و بقیه را در راه مبارزه برای حکومت اسلامی صرف کند. هیئت مدیره‌ای با حضور شهید باهنر، مهندس بازرگان، من و دکتر سحابی و آقای سید جوادی تشکیل داد. تولیت زمینهایی در خارج از شهر داشت که بایر و دورافتاده بودند. رفقایی که کار ساخت و ساز می‌کردند، آمدند و بخشی از اینها را خریدند و اموال تولیت ارزش پیدا کرد.ایشان هم مرتب اموال و مستغلاتش را می‌فروخت و پولش را در حسابی در لندن به دور از دسترس شاه قرار می‌داد. با توجه به اینکه ما هیئت مدیره ایشان بودیم، می‌توانستیم برای مبارزه به خارج و داخل ایران خیلی کمک کنیم» : ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
//fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF_%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1 [5]

کارپردازان انگلیس در ایران : قسمت ٣٢ - قسمت ٣٣  -  قسمت ٣٤
 - قسمت ۳۵ - قسمت ٣٦ [6]

نظر شما چیست؟

xxxxxxxxxx